KAZA YERÝ ÝLKYARDIM ÖNLEMLERÝ VE ÝLKYARDIM ÇANTASI
KAZA YERÝ ÝLKYARDIM ÖNLEMLERÝ
KAZA YERÝ TRAFÝK ÖNLEMLERÝ: Bir kaza yerine gelindiðinde ilkyardým uygulamalarýna baþlanmadan önce hem kendi hem de kazazedenin güvenliðinin saðlamasý gerekmektedir.
> Ýþaret vererek araç saðda durdurulur.
> Dörtlü ikaz sinyaller yakýlýr.
> Kaza yerinin en az 150 metreden görülebilecek þekilde reflektör veya ýþýk veren cihaz yerleþtirilir.
> Böylece zincirleme kaza önlenmiþ olur.
KAZA YERÝNÝN ZARARSIZLAÞTIRILMASI
> Mümkünse kaza yapan aracýn kontaðý kapatýlarak motoru devreden çýkarýlýr.
> Aracýn yanma olasýlýðýna karþý dikkatli olmalý> Aracýn devrilme olasýlýðý unutulmamalýdýr.
UYGUN ÝLKYARDIM ORTAMININ HAZIRLANMASI
> Taþýmaya uygun bir yer olmasý
> Aydýnlatmanýn uygun olmasý
> Ýlkyardým malzemelerinin kolay ulaþtýrýlabileceði bir yer olmasý
> Araç ve ambulansýn girebileceði yer olmasý
> Ýklim koþullarýnýn uygun olduðu ortam olmasý gerekiyor ki ilkyardýmcýilkyardýmý rahat, uygun bir ortamda süratle uygulayabilsin.
YARALININ ARAÇTAN ÇIKARILMASI
Herhangi bir yaralý kazazede araç içinde ise yaralýyý çýkarmak için çokdikkatli olunmalýdýr.Bilinçsiz þekilde yaralýyý çýkarmaya çalýþmak baþka bir yaralanma ya da kalýcý sakatlýk meydana gelmesine neden olabilir.
> Mümkünse araç içinde sýkýþmýþ olan kazazede en az üç kiþi ile dikkatlice çýkarýlmalýdýr.
> Ancak bir kiþiden baþka kimse yoksa ve araçta yangýn tehlikesi varsa tek kiþi ile dikkatli bir þekilde çýkarýlabilir
> Kaza yapan araçta yaralý sýkýþmýþ ve araçta devrilme tehlikesi görülüyor ise kesinlikle araç devrilme tehlikesinden kurtarýlýp sabitlendikten sonra yaralýyý kurtarmaya çalýþýlmalýdýr.
> Eðer araç devrilmiþ ve ters duruyor ise açýlabilen kapýlarý açarak aracýn yan yatma tehlikesi ortadan kaldýrýlmalýdýr.
ÝLKYARDIM ÇANTASI
Karayollarý Trafik Kanununa ve buna baðlý yönetmeliðe göre tüm motorlu taþýtlarda (motosiklet, motor bisiklet, iþ makinesi hariç) ilkyardým çantasý bulundurmak zorunludur.Ýlkyardým çantalarýný ortak özelliði yaþam kurtarmada kullanýlmalarýdýr.
> Ýlkyardým çantasý sürücünün kolay eriþebileceði ve gözle görünür bir yerde bulundurulmalýdýr.
ÝLKYARDIM ÇANTASININ MALZEMELERÝ
Ýlkyardým çantasýnda bulundurulacak malzemelerin miktarý araçta taþýnacak olan yolcu sayýsýna göre ayarlanmak zorundadýr.Ýller arasý taþýmacýlýk yapan yolcu otobüslerinde içinde daha fazla malzeme bulunan ilkyardým çantasý her 10 kiþiye bir ilkyardým çantasý düþecek þekilde ayarlanmak zorundadýr.
TSE 4019'a göre uygun liste(Her 10 kiþi için ) þu þekildebelirlenmiþtir
1 adet Üçgen sargý bezi
3 adet sargý bezi
3 adet gazlý bez 1 adet flaster
1 adet küçük makas
10 adet çengelli iðne
1 adet elastik banda) 10 adet yara bandý1 adet hava yolu borusu.
1 adet solunum maskesi
1 adet açýk renk plastik örtü: ( 200 x 150 cm. )
Not defteri, kursun kalem,
1 adet turnike
Ýlkyardým rehberi
pamuk, amonyak ve aspirin isteðe baðlý olarak bulundurulabilir.
Tentürdiyot ve oksijenli su uygulama yanlýþlýklarý yüzünden malzemeler listesinden çýkarýlmýþtýr.
Tentürdiyot Emniyet Genel Müdürlüðü tarafýndan çanta muhteviyatýndan çýkarýlmýþtýr
AÝRWAY HAVA YOLU HORTUMU
SOLUNUM SAÐLANMASI
SOLUNUMUN DURMASI
> Soluk yolunun yabancý cisim nedeni ile týkanmasý
> Kaburga kemiklerinin kýrýlmasý
> Boyun omurlarýnýn kýrýlmasý
> Aþýrý kanama
> Göðüs kafesinin dýþ etkilerle sýkýþmasý
> Zehirleyici gazlar
> Suda boðulma
> Dilin gevþeyerek soluk yolunu týkamasý
SOLUNUM DURMASI BELÝRTÝLERÝ
> Baþ dönmesi
> Nefes darlýðý
> Düzensiz ve hýzlý nabýz
> Bilinç kaybý
> Boyun damarlarýnda þiþme
> Elin boðaza gitmesi
> Yüzün kýzarmasý
> Dudaklarýn morarmasý
Yaralýda solunum durmasýnýn gözlenmesi ve kontrolü
> Göðüs hareketleri varmý BAK
> Kazazedenin aðzýna ve burnuna yaklaþarak kulaðýnla soluk sesi olup olmadýðýný DÝNLE
> Elini ada yanaðýný ýslatarak kazazedenin aðzýna yaklaþtýr sýcak havanýn gelip gelmediðini kontrol ederek HÝSSET
Solunumu kolaylaþtýrmak için verilebilecek pozisyonlar
> Çeneyi göðüsten uzaklaþtýrarak dil kontrol edilir ve baþ geriye çekilir.
> Yan yatýþ pozisyonuna getirilir.
> Solunum zorluðu göðüs yaralanmasýna baðlý ise bu durumda oturtulur veya yarý oturtulur.
Boðulmalarda ilkyardým
Boðazdan Yabancý Cismin Çýkarýlmasý
Heimlich Yöntemi:Soluk yoluna yabancý cisirn kaçan kiþinin arkasýna geçilir. Sol el yumruk yapýlarak göbekten biraz yukarý yerleþtirilir, sað el ile sol bilek tutulur. Daha sonra aniden sertçe arka arkaya 4?5 kez basýnçla birlikte solunum zorluðu çeken kiþi ilkyardýmcýya doðru çekilir. Bu sýrada kiþinin aðzýnýn açýk olmasýna dikkat edilmelidir. Solunum yolu týkanan kiþi yan yatýrýlarak yine iki kürek kemiðinin ortasýna 5 kez vurulabilir.
Çocuk ise yüzü yere doðru gelecek þekilde dizin veya kolun üzerine yatýrarak 2 kürek kemiðinin ortasýna 4 kez vurulur.
Elin ayasý göbek çukurunun 3 parmak üstüne konur ve 5?6 kez ani basýnç yapýlýr.
Bebek ise ayak bileklerinden sarkýtýlarak yine sýrtýna vurulur.
SUDA BOÐULMA
Sudan kurtarmanýn temel kuralý
At (Can simidi ya da yeleði )
Çek ( aðaç dalý ya da ip )
Kürek çek (sandal ya da bot )
Yüzerek git
Suda boðulma tehlikesi geçiren bir kazazedeye arkadan ve yandan yaklaþarak koltuk altýndan tutarak sýrtýný omzunuzun üzerine getirin böylece baþ yukarýda kalacaktýr. Sýrtüstü veya yan yüzerek kiþiyi karaya çýkarýnýz.
Hemen sýrtüstü yatýrarak baþýný yan çeviriniz.
Baþka bir kiþi bacaklarý yukarý kaldýrarak suyun boþalmasýný saðlar
ya da boðulanýn karnýndan iki elle tutularak bel yukarý doðru kaldýrýlýr.
Vücut ters V þeklinde olmalýdýr.
Çocuk Ýse, ayak bilekleri tutularak yukarýya kaldýrýlýr, bu pozisyonda suyun boþaldýðý görülecektir.
Aðýzdan aðza suni solunum yapýlýr ve her defasýnda baþ yana çevrilerek varsa suyun çýkmasý saðlanýr.
Bu iþlem 5?6 kez yapýlmalýdýr.
Bilinci yerine gelmiþse sýcak içecekler verilir.
SUNÝ SOLUNUM UYGULAMALARI
Ýlkyardýmýn öncelikli hedefi solunumu saðlamaktýr.Eðer bu saðlanamaz ise 3. dakikadan baþlayarak beyin hücreleri kandaki oksijen yetersizliði sebebiyle ölmeye baslar, dýþarýdan hava takviye edilmezse 4?6 dk. sonra ölüm meydana gelebilir. Yetiþkin bir insan dakikada 15?20 defa çocuklar ve bebekler ise dakikada 30?40 defa nefes alýp verirler.
Suni Solunum
Herhangi bir dýþ etken ya da bir kaza sonucu kendi kendine soluyamayan hastaya dýþardan hava etmeye suni solunum adý verilir.
> Aðýzdan aðza suni solunum yöntemi en etkili suni solunum yöntemidir.
Yaralý sýrt üstü yatýrýlarak ilkyardýmcý yaralýnýn yan tarafýna geçer.
Aðýz boþluðu kontrol edilerek varsa takma diþler veya diðer yabancý cisimler çýkarýlýr.
Ýlkyardýmcý ellerinden birini (yaralýnýn ayak tarafýndaki) yaralýnýn ensesinden altýna sokar, diðer eli ile alýndan bastýrarak basý geriye doðru getirir.
Alýndan bastýran elin baþ ve iþaret parmaklarý yaralýnýn burnunu kapatýr.
ilkyardýmcý derin bir nefes alarak yaralýnýn aðzýndan üfler ve göðsün kabarmasýný kontrol eder.
Aðýz yaralýdan çekildiðinde göðüs aþaðý doðru iner.
Bu iþlem yetiþkin bir kiþide dakikada 15?20 kez olmak üzere kendiliðinden soluyuncaya kadar tekrarlanmalýdýr.
Maske ile suni solunum
Ýlkyardým çantasýnda bulunmasý zorunlu malzemelerden birisi de solunum maskesidir. Özellikle bebeklerde suni solunum hem aðýzdan hem burundan ayný anda az fakat sýk hava üfleyerek yapýlacaðýndan maske uygun malzemedir.
Holger- Nielsen (Sýrttan bastýrma dirseklerden kaldýrma ) Metodu
Aðýzdan , burun çevresinden kan geliyorsa, yüzde büyük yaralanma var ise aðýzdan, burundan suni solunum yapýlamayacaðýndan Holger- Nielsen yöntemi uygulanmalýdýr.
Bu yöntem göðüs ve omurga yaralanmalarýnda uygulanmaz.
>Yaralý, yüzüstü yatýrýlarak baþý yana çevrilir.
>Kollar dirsekten bükülerek baþýn altýna konur.
>Ýlkyardýmcý yaralýnýn baþucunda bir diz kalkýk diðer diz yerde olacak þekilde durur.
>Ýlkyardýmcýnýn iki el bas parmaðýný omurgayý bulacak þekilde, diðer parmaklarýný kürek kemiðinin üzerine yerleþtirir ve basýnç uygular.
Böylece kirli hava dýþarý atýlýr.
> Sonra ellerini kaydýrarak dirseklerinden esnetir ve hava girmesini saðlamýþ
Silvester Yöntemi ( Göðüsten bastýrma kollarý kaldýrma ) Metodu
Yine aðýz ve burunda kanama varsa tercih edilmesi gereken yöntemlerden birisidir.
> Yaralý sýrtüstü yatýrýlýr
> Omzunun altý desteklenerek baþ yana çevrilirken biraz geriye doðru çekilir.
> Ýlkyardýmcý yaralýnýn baþucunda iki diz de yere gelecek þekilde diz çöker
> Yaralýnýn dirseklerinden tutarak kollarý yukarý ve kendine doðru çeker.
> Sonra dirsekleri yere doðru bastýrarak akciðerin geniþlemesini saðlar
> Son hareket ise yaralýnýn kollarý ile kendi göðsüne baský yaptýrmaktýr.
SUNÝ SOLUNUM UYGULANAN YARALININ ÝZLENMESÝ
Suni solunum yöntemlerine yaralý kendiliðinden soluyuncaya kadar (kalbi çalýþýyor ise) devam edilir. Solumaya baþlamýþ ise , solunumu rahatlatýcý pozisyonlardan biri olan yan yatýþ pozisyonu verilerek sevk edilmelidir.
.